Doğru ilişkisel veritabanı yönetim sistemi (RDBMS) seçimi, uygulamanızın performansı, ölçeklenebilirliği ve maliyeti üzerinde doğrudan etkiye sahip önemli bir karardır. PostgreSQL, Türkiye'de giderek popülerleşen açık kaynak kodlu bir veritabanı teknolojisidir. Güçlü özellik seti ve sıfır maliyet lisansı, onu Türk yazılımcılar arasında favori ve Trendyol, Hepsiburada, Getir gibi Türk teknoloji devlerinde tercih edilen bir teknoloji haline getirmiştir. Bu makale, PostgreSQL'i ve SQL Server ile temel farklılıklarını detaylı şekilde incelemektedir.
PostgreSQL Nedir?
PostgreSQL, C programlama diliyle yazılmış, açık kaynak kodlu, nesne-ilişkisel bir veritabanı sistemidir. Saf ilişkisel modeli aşarak, kalıtım ve fonksiyon aşırı yükleme gibi nesne yönelimli prensipleri içerir ve birleşik, oldukça esnek bir veri modeli sunar.
PostgreSQL'i Kimler Kullanır?
- Back-End Geliştiriciler: Gelişmiş veri tiplerini (örneğin
JSONB
) ve programlanabilir özellikleri, karmaşık uygulama mantığını doğrudan veritabanında oluşturmak için kullanırlar. - Sistem Yöneticileri: Çeşitli işletim sistemlerinde PostgreSQL örneklerini yönetir ve bakımını yaparlar, yüksek erişilebilirlik ve güvenlik sağlarlar.
- DevOps Mühendisleri: PostgreSQL'i otomatik CI/CD pipeline'larına entegre eder ve altyapısını Ansible veya Kubernetes gibi araçlarla ölçekte yönetirler.
PostgreSQL: Avantajlar ve Dezavantajlar
Avantajlar
- Ücretsiz Dağıtım ve Açık Kaynak: PostgreSQL tamamen ücretsiz kullanılabilir, değiştirilebilir ve dağıtılabilir. Türk şirketleri için lisans maliyeti olmaması, toplam sahip olma maliyetini önemli ölçüde düşürür.
- Genişletilebilirlik: Standart türlerin ötesinde, PostgreSQL geometrik şekiller (
point
,circle
), ağ adresleri (inet
) ve tam metin arama (tsvector
) için özelleşmiş veri türlerini destekler. PostGIS (coğrafi veriler için) ve pg_partman (otomatik partition için) gibi eklentilerle yeni işlevler ekleyebilir veya Python, Java gibi dillerde özel fonksiyonlar yazabilirsiniz. - Çapraz Platform Uyumluluğu: Tüm büyük işletim sistemlerinde (Linux, Windows ve macOS) sorunsuz çalışır ve her popüler programlama dili için arayüzleri destekler.
- Güçlü Güvenlik: PostgreSQL, LDAP, SCRAM-SHA-256 dahil olmak üzere çeşitli güvenli kimlik doğrulama yöntemleri sunar. Türk mevzuatına uygun veri güvenliği için sütun düzeyinde izinler tanımlayabilir veya Satır Düzeyinde Güvenlik (RLS) uygulayabilirsiniz.
- Ölçeklenebilirlik: Büyük tabloları yönetmek için bildirimsel tablo bölümleme ve gerçek zamanlı veri senkronizasyonu için mantıksal çoğaltma gibi gelişmiş ölçeklendirme tekniklerini destekler.
Dezavantajlar
- Karmaşık Kurulum ve İnce Ayar: Optimal performans için
shared_buffers
,work_mem
gibi çok sayıda yapılandırma parametresinin derinlemesine bilgisi gerekir. - Yüksek Kaynak Tüketimi: JSONB indeksleme ve tam metin arama gibi özellikler güçlüdür ancak bellek ve CPU yoğun olabilir. Türkiye'de bulut maliyetlerini düşürmek için SSD kullanımı tavsiye edilir.
- Topluluk Tabanlı Destek: Topluluk geniş ve bilgilidir, ancak tek bir satıcıdan resmi 24/7 destek hattı yoktur. Türk şirketleri genellikle özel firmalardan destek sözleşmeleri satın alır.
PostgreSQL vs. SQL Server

|
PostgreSQL | Microsoft SQL Server |
---|---|---|
Lisanslama & Maliyet | Açık kaynak ve ücretsiz. TL maliyeti yok. | Ticari; pahalı lisanslar gerektirir. Döviz maliyeti yüksek. |
İşletim Sistemi Desteği | Gerçek çapraz platform (Linux, Windows, macOS). | Öncelikle Windows; Linux sürümü mevcut ancak daha sınırlı özellik seti. |
Ölçeklenebilirlik | Yüksek ölçeklenebilir ancak genellikle manuel yapılandırma gerektirir. | Entegre, kolay yapılandırılabilir kurumsal araçlar sunar. |
Genişletilebilirlik | Önde. Özel türler, fonksiyonlar ve eklentilerle eşsiz genişletilebilirlik. | Daha kapalı ekosistem. Genişletilebilirlik öncelikle Microsoft'a özel özelliklerledir. |
Türkiye'de Destek | Yerel topluluk desteği ve uluslararası kaynaklar. | Microsoft Türkiye resmi desteği mevcut (ek maliyetli). |
Temel Benzerlikler
Farklılıklarına rağmen, her ikisi de kritik kurumsal özellikleri paylaşan birinci sınıf RDBMS'lerdir:
- ACID Uyumluluğu: Her ikisi de işlemler için veri bütünlüğünü garanti eder.
- Gelişmiş İndeksleme: Her ikisi de sorgu performansını optimize etmek için çeşitli indeksleme stratejilerini destekler.
- Stored Procedure & Tetikleyiciler: Her ikisi de sunucuda iş mantığı yazılmasına ve çalıştırılmasına izin verir.
- Kapsamlı SQL Desteği: Her ikisi de SQL standartlarının tam uygulamalarına artı kendi güçlü eklentilerine sahiptir.
Sonuç ve Türkiye Pazarı için Tavsiyeler
PostgreSQL, resmi web sitesinden indirilebilir. İndirme sayfası tüm büyük işletim sistemleri için kurulum paketleri sağlar. Ayrıca, projenin tam sürüm geçmişini ve en son güncellemeleri inceleyebileceğiniz kamu deposuna bir bağlantı da bulunmaktadır.
Türkiye'de şirket açısından değerlendirdiğimizde, PostgreSQL'in lisans maliyeti olmaması ve Türk Lirası ile dağıtılması, döviz maliyetlerinden etkilenmemesi önemli avantajlar sunar. Özellikle KOBİ'ler ve startup'lar için PostgreSQL, düşük maliyetli ve yüksek performanslı bir çözüm olabilir.
Şirket içi donanıma yatırım yapmadan önce, veritabanını bulutta çalıştırmanın dönüştürücü faydalarını düşünün. Bulut tabanlı bir çözüm için Database as a Service (DBaaS) tekliflerini değerlendirmek, bu süreci hızlandırmanın ve altyapı yönetim yükünden kurtulmanın etkili bir yoludur. Bulut modeli, Türkiye'deki şirketler için üstün ölçeklenebilirlik, gelişmiş güvenlik, azaltılmış operasyonel yük ve potansiyel maliyet tasarrufu sağlar, ekiplerin bakım yerine inovasyona odaklanmasına olanak tanır.