Bulut Bilişim Rehberi: Temel Bilgilerden Kurumsal Kullanıma

Bulut bilişim sayesinde verileriniz internete bağlı sunucularda saklanır. Belgeler, uygulamalar veya tüm sistemleriniz çevrimiçi ortamda güvende olup, dizüstü bilgisayarınızdan, telefonunuzdan veya tabletinizden erişilebilir durumdadır. Tek ihtiyacınız bir internet bağlantısıdır.

Temelde, bulut tabanlı hizmetler çevrimiçi erişebileceğiniz her şeyi kapsar. Kullanım kolaylığı için tasarlanmışlardır. Karmaşık kurulumlar yoktur, tüm cihazlarınızda sorunsuz erişim sunarlar. Örneğin, OneDrive ile dosyalarınızı, uygulamalarınızı veya tüm sistemlerinizi depolayabilir ve verilerinize her yerden ulaşabilirsiniz.

Bulut Bilişim Türleri

Her bulut çözümü aynı değildir. İhtiyaçlarınıza göre üç ana model bulunmaktadır:

• İsteğe bağlı olarak sanal sunucular, depolama ve ağ hizmetleri sağlar.
• Kullanıcı işletim sistemlerini, uygulamaları ve güvenliği yönetirken, sağlayıcı donanımdan sorumludur.
• E-ticaret siteleri veya yoğun veri gerektiren uygulamalar gibi hızlı ölçeklenebilirlik isteyen projeler için idealdir.

PaaS (Hizmet Olarak Platform):

• Geliştiricilerin kod yazmaya odaklanmasını sağlarken sunucular, veritabanları ve ölçeklendirme bulut tarafından yönetilir.
• Arka uç sistemleri yapılandırmak için zaman kaybetmenize gerek yoktur.
• Örnekler: Heroku, Google App Engine, AWS Elastic Beanstalk.

SaaS (Hizmet Olarak Yazılım):

• Genellikle abonelik modeliyle internet üzerinden kullanıma hazır uygulamalar sunar.
• Kurulum veya güncelleme gerekmez — sadece giriş yapıp kullanmaya başlayabilirsiniz.
• Örnekler: Gmail, Slack, Zoom, Salesforce.

Her bulut hizmeti farklı ihtiyaçlara hitap eder:

• IaaS = Tam kontrol (altyapıyı yöneten BT ekipleri için)
• PaaS = Hızlı geliştirme (sadece kod yazıp yayınlamak isteyen geliştiriciler için)
• SaaS = Basitlik (sunucularla değil, uygulamalarla ilgilenen kullanıcılar için)

Hangi Bulut Sizin İçin Uygun?

Genel Bulut (Public Cloud):

Özetle, genel bulut kullandığınız kadar ödediğiniz bir ofis alanı gibidir. Tüm kullanıcılar aynı altyapıyı paylaştığı için oldukça ekonomiktir. Sunucu bakım sorunlarıyla uğraşmadan kaynak esnekliğinin keyfini çıkarabilirsiniz. Sınırlı bütçeli startup'lar veya tatil sezonunda trafiği artan küçük online mağazalar gibi değişken talepli işletmeler için idealdir. Ancak bir dezavantajı vardır: güvenlik ayarları üzerinde tam kontrolünüz yoktur — bu sorumluluk büyük ölçüde sağlayıcıya aittir. Bu nedenle, veri korumanın kritik olduğu sağlık veya finans sektörleri için daha az uygundur.

Özel Bulut (Private Cloud):

Özel bulut, şirket içinde barındırılsın veya harici bir sağlayıcı tarafından yönetilsin, yalnızca tek bir kuruluşa özeldir. Üst düzey güvenlik ve tam kontrol sunar. Bankaların finansal kayıtları veya hastanelerin hasta bilgileri gibi hassas verileri işleyen sektörler için tasarlanmıştır. Özel bulut daha maliyetlidir ancak gizliliğin ödün verilemez olduğu durumlarda buna değer.

Hibrit Bulut:

Hibrit bulut, genel bulutun esnekliği ile özel bulutun güvenliğini bir arada sunar. Şirketler genellikle hassas olmayan işlemler (web sitesi barındırma veya pazarlama araçları gibi) için genel bulutu kullanırken, kritik operasyonları (finansal veriler, çalışan kayıtları gibi) özel bulutta saklar.

Gerçek Dünya Örneği:

Örneğin, ulusal bir perakende zincirini ele alalım. Müşteriye dönük mağaza arayüzü ve uygulamaları, Kara Cuma döneminde otomatik olarak genişleyen genel bulut sunucularında çalışır. Buna karşılık, kredi kartı numaraları, satış trendleri ve depo lojistiği gibi tüm hassas veriler özel bulutlarında izole edilmiştir. Bu dengeli yaklaşım, ihtiyaç duyulan yerde bütçe dostu ölçeklenebilirlik, önemli olan yerde ise sağlam güvenlik sunarak iki dünyanın da en iyisini sağlar.

Bulut Teknolojilerinin Uygulama Alanları

Bulut depolama neredeyse sınırsız kapasite sunar. Şirketler bunu şu amaçlarla kullanır:

• Müşteri veritabanlarını yönetmek
• Muhasebe yazılımları ve CRM sistemleri çalıştırmak
• Güvenli dosya erişimi ile uzaktan çalışmayı mümkün kılmak
• Yedeklemeleri otomatikleştirmek

Bulut araçları, yerel yazılıma ihtiyaç duymadan gerçek zamanlı takım çalışmasına olanak tanır:

• Google Docs veya Microsoft 365’te aynı anda belge düzenleme
• Trello veya Asana ile proje yönetimi
• Figma’da dağıtık ekiplerle tasarım paylaşımı

Bulut platformları veri yoğun görevleri güçlendirir:

• Makine öğrenimi modellerini eğitmek (örneğin, daha hızlı eğitim için GPU hızlandırmalı bulut sunucuları kullanmak)
• Dolandırıcılık tespiti için milyonlarca işlemi işlemek
• Müşteri davranışlarını analiz etmek (Netflix'in öneri sistemi gibi)

Bulut çözümleri eğitimi modernleştirir:

• EdTech platformlarında online kurslar barındırmak
• Sanal sınıfları güçlendirmek
• Ders kitaplarını ve ödevleri depolamak

Buluta Geçiş Süreci

Buluta geçiş dikkatli planlama ve uygulama gerektirir. İşte sürecin genel hatları:

Öncelikle buluta geçişin neden mantıklı olduğunu belirleyin. Maliyet tasarrufu, ölçeklenebilirlik veya çeviklik kazanımı başlıca nedenlerdir. Ancak tüm iş yükleri bulut için uygun değildir — bazı eski sistemler şirket içinde daha iyi performans gösterebilir. Hangi uygulamaların buluta hazır olduğunu belirlemek için bir fizibilite çalışması yapın.

Geçiş öncesinde BT ortamınızı değerlendirin. İş yüklerini şu kategorilere ayırın:

• Emekli Et: Güncelliğini yitirmiş veya gereksiz sistemler
• Sakla: Buluta taşınmasını engelleyen bağımlılıkları olan uygulamalar
• Taşı: Bulut için uygun iş yükleri

Altyapınızı önceden sadeleştirmek geçişi kolaylaştırır.

İhtiyaçlarınıza göre bir dağıtım modeli seçin. Genel bulut hassas olmayan iş yükleri için idealken, özel bulut sıkı uyumluluk gereksinimleri olan sektörler için en iyisidir. Güvenlik ve esneklik dengesi istiyorsanız, şirket içi ve bulut kaynaklarını birleştiren hibrit bir çözümü düşünebilirsiniz.

Bulut altyapısı oluşturmak derin teknik uzmanlık gerektirir. Şunları yapmanız gerekir:

• Ağ Yapılandırması: Performansı optimize etmek için VPC'leri, alt ağları ve bağlantıları doğru şekilde yapılandırın.
• Güvenlik: Sağlam şifreleme, IAM politikaları ve sürekli izleme uygulayın.
• Olağanüstü Durum Kurtarma: Güvenilir yedekleme ve yedek sistemler kurun.